Veel wijnbouwers zijn de biologische en bio-dynamische teelt genegen. In jaren als 2019 en 2020, waarin de infectiedruk van valse meeldauw door het droge weer vrijwel onbestaand was en de echte eenvoudig met zwavel onder controle was te houden, is dat zeker een interessante optie. Ook komen er stilaan meer middelen op de markt die, hoewel vaak in de 'bio-lastenboeken' niet toegelaten, een zeer gunstig ecologisch profiel hebben. In jaren als 2021 is dit helaas helemaal anders. Door de korte regenintervallen zijn de benodigde koeveelheden groter dan wat in België wettelijk is toegelaten. In Frankrijk mag men bijvoorbeeld nog steeds een voldoende grote dosis koper gebruiken. Maar in Nederland daarintegen is kopergebruik als fungicide zelfs volledig verboden.
Gaat de biologische wijnbouw verdwijnen?Minder hilarisch als de serie 'wat als' op tv is het scenario dat de EU in het vooruitzicht stelt. Het concept 'biologische productie' is gebaseerd op het feit dat er enkel producten van organische oorsprong mogen worden gebruikt. Hiermee beoogt men de uitsluiting van chemische producten. Omdat onze druiven worden aangetast door de uit Amerika afkomstige meeldauw en valse meeldauw schimmels is de teelt van wijndruiven zonder gewasbescherming onmogelijk. Daarom dat het gebruik van zwavel en koperzouten al ruim 120 jaar de hoeksteen vormt van de wijnbouw. Dit is dan ook de rede dat in de biologische teelt deze stoffen zijn toegelaten. Het is daarom dat men vaak spreekt over organische wijnbouw.
Chemisch is slecht en 'bio' is gezond.Chemische gewasbeschermingsmiddelen hebben een slechte naam en zwavelen koper klinkt onschuldig omdat het zelfs in de biologische teelt is toegelaten. Bovendien klinkt het in de oren van de consument veel onschuldiger dan de namen van de werkzame stoffen uit de moderne gewasbescherming. Maar is dat nog wel steeds terecht? We spuiten al lang niet meer met DDT en dergelijken. De moderne stoffen zijn veel minder schadelijk dan de oude. Ze zijn soms zelfs minder milieubelastend dan de klassieke Bordeauxse pap. Sommige van de meest giftige stoffen komen in de natuur voor en kan men als 'organisch' bestempelen. Gaat 'Bio' geherdefinieerd moeten worden en zwavel en koper vervangen moeten worden door chemische middelen van de nieuwste generatie? De tijd zal het leren.
Biodynamisch zonder koper, kan dat?Zelfs de grootste voorstanders van biologisch en biodynamisch erkennen de schadelijkheid van koper. Daarom zijn er mensen die het zelfs zonder koper proberen. Inmiddels weten we dat in een jaar als 2016, waarin de Valse meeldauw-druk zeer hoog was, de oogst dan volledig verloren gaat. De eerste erkende biodynamische wijnbouwer van België is in 2021 terug koper met de hoge toegelaten dosis gaan gebruiken en heeft de valse meeldauw darrmee redelijk onder controle kunnen houden.
Buiten synthetische middelen is er geen alternatief voor koper.
FosfonatenFosfonaten als kaliumfosfiet, die in Nederland als 'voeding' in de 'bio'-wijnbouw worden gebruikt, zijn Europees aanzien als gewasbeschermingsmiddelen. Het zijn chemische stoffen die in de natuur niet voorkomen en die dus niet in biologische teelt zijn toegelaten.
|
De EU heeft een lijst bekend gemaakt met werkzame stoffen die men wil vervangen.In januari 2015 heeft de EU een lijst bekendgemaakt met 77 toegelaten werkzame stoffen die men wil vervangen. Hieronder zijn er 26 die een toepassing in de wijnbouw kennen, waaronder zwavel en koper.
| ||||
