Limburg wordt (terug) wijnstreek
Limburg is de belangrijkste wijnbouwprovincie van België, en dat is geen toeval. Nergens zijn er zo veel voor wijnbouw geschikte locaties te vinden. Daardoor is Limburg koploper in zowel volume als kwaliteit. Het volume is te danken aan enkele belangrijke professionele domeinen, en de kwaliteit aan de grond en het professionalisme van de wijnbouwers.
|
Algemeen wordt aangenomen van niet. De Kelten in onze streken waren al voordat de Romeinen arriveerden bekend met wijn. Maar we kunnen niet langer uitsluiten dat ze ook zelf wijn maakten.
Het klint misschien eigenaardig, maar het is gewoon een kwestie van tijd en grote delen van Limburg worden een heuse wijnbouwstreek.
VOORWAARDEN 1. De juiste grond 2. Goede ondergrond 3. Grondwater voldoende diep 4. Liefst wat helling Wie zich serieus in professionele wijnbouw verdiept kan niet anders dan concluderen dat wijnbouw een interessant alternatief is voor veel fruittelers. |
|
Haspengouw
- Genoels-Elderen
- Wijndomein Sassenbroek - De Caybergh - Domein Cuvelier - Wijndomein Vlijtingen - Gloire de Duras - Schorpion - Clos d'Opleeuw - Wijndomein Marsnil - Optimbules - Hoenshof 
TerroirverschillenAls we naar de geologie van Belgisch Limburg kijken zijn er vier verschillende 'terroirs' te onderscheiden. Twee daarvan zijn heel geschikt voor kwalitatieve wijnbouw; De Haspengouw en de 'Maaskant'. De Haspengouw heeft inmiddels een BOB (Beschermde oorsprongsbenaming), zeg maar een 'A.O.C.' De 'Maaskant' of 'Maasvallei' heeft deze nog niet, maar verdient er zeker ook een.
De Haspengouw heeft mergel in de ondergrond, en langs de oevers van de Maas is er een dikke laag van kiezel afgezet. De verschillen weerspiegelen zich in de wijnen. Bij de aanleg van een wijngaard is de juiste keuze van de stokken cruciaal. Hieraan is dan ook een belangrijk deel van de Syntra opleiding wijnbouwer/wijnmaker besteed , en ik geef geregeld voordrachten hover dit onderwerp. |
2020“Het aantal Belgische wijnbouwers blijft jaar na jaar stijgen. In 2020 kwamen er maar liefst 44 geregistreerde wijnbouwers bij in België, waarvan 10 in Limburg. Dit brengt het aantal Limburgse wijnboeren op 37”, aldus Limburgs gedeputeerde Inge Moors. Een gemiddeld wijnperceel omvat zo’n 3 hectare met wijnstokken.
2015Volgens de lijst van Belgische wijnproducenten van de FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie telt Limburg momenteel (2015) 16 wijnproducenten. Dat die hun mannetje kunnen staan op de Belgische wijnmarkt, blijkt uit de prijzen die onze Limburgse wijndomeinen vorig jaar in de wacht sleepten tijdens de verkiezingen van de beste Belgische wijnen door de Vereniging van Vlaamse Sommeliers. Onder andere Wijndomein Aldeneyck uit Maaseik, Wijndomein Schorpion uit Vliermaal en Wijndomein Hoenshof uit Borgloon werden beloond met een gouden medaille. "De populariteit van de Limburgse wijnen is de laatste jaren enorm gestegen", zegt Karel Henckens van Wijndomein Aldeneyck, waar onlangs ook de fictiereeks 'Tom & Harry' werd opgenomen. "Alles wat met wijnbouw te maken heeft, is momenteel heel erg trendy. De mensen houden van de sfeer die rond de Limburgse wijndomeinen hangt. Dat merken we ook aan de verkoop, want op dit moment zijn we helemaal uitverkocht."
WOUTER VANDENAMEELE, Het Laatste Nieuws 14/02/2015
BeNeVit Symposium 2011
Op 8 september 2011 vond in het Hasseltse provinciehuis het BeNeVit Symposium 2011, met internationale sprekers plaats. Het onderwerp: De toekomst van de wijnbouw in België en Nederland.
www.benevit.org Extra wijnstokken
Er is niet alleen veel interesse om de wijnen te drinken, er zijn ook steeds meer mensen die zich semiprofessioneel met wijnbouw gaan bezighouden. In Vlijtingen bijvoorbeeld werden vorig jaar 4.000 wijnstokken aangeplant en dit jaar komen daar nog eens 5.000 wijnstokken bij. Ook in de Maasvallei zetten enkele wijnbouwers hun eerste stappen, daar wordt op termijn zo'n 15 hectare aan druiven bijgeplant. Johan Jacobs van wijndomein Thilesna uit Dilsen is een van die beginnende wijnboeren. "Momenteel heb ik een kleine halve hectare met mijn eerste wijnstokken, maar de bedoeling is om op termijn uit te breiden naar vijf hectare. De Limburgse wijnboeren die er momenteel al zijn, hebben een goede reputatie opgebouwd en dat trekt anderen enorm aan." Zelf wordt Johan bijgestaan door een ervaren Limburgse wijnbouwer. "Bij mij is dat Karel van Wijndomein Aldeneyck." 1964 Jean Bellefroid
De eerste nieuwe Limburgse wijngaard werd in Kerniel bij Borgloon aangeplant door Jean Bellefroid - verzekeringsmakelaar en wijnfanaat. Om zijn huis plantte hij in 1964 de historische rode wijndruif "Loonse Vroege" - een kruisingde van Pinot Noir en Müller Thurgau aan. Hij had het wijnvirus doorgegeven aan verschillende Vlaamse maar ook Nederlandse wijnbouwers. Meer over de geschiedenis van de wijnbouw in Limburg.
Belgisch Limburgse wijnbouw herborenNadat Napoleon uit onze contreien was vertrokken is de wijnbouw definitief verdwenen. Toen onde Napoleon het kadaster werd ingevoerd zijn er nog heel veel kadastrale benamingen zoals 'wijngaardveld' e.d. ingeschreven. In de winter van 1815-1816 zijn de wijngaarden echter definitief verdwenen. Niet Napoleon was de oorzaak maar een vulkaanuitbarsting. In 150 jaar is alle kennis van de wijnbouw verloren gegaan. Zelfs het geloof de mogelijkheden voor levensvatbare wijnbouw was volledig verdwenen. Het was Jean Bellefroid uit Borgloon die de aanzet heeft gegeven voor de heropleving van de wijnbouw in heel België en Nederland!
|
|
Intensief werk
Dat het niet altijd even gemakkelijk is om als wijnboer aan de slag te gaan, weet ook Geurt van Rennes, docent wijnbouw bij Syntra. "Een van de grote struikelblokken is het feit dat het zeker vier à vijf jaar duurt voor je effectief wijn kan gaan verkopen. In die eerste jaren moet je meteen heel erg intensief bezig zijn met het onderhoud van je wijngaard. Op het moment dat je dan uiteindelijk kan beginnen met het verkopen van wijn, moet je eerst nog de kosten van de afgelopen jaren terugverdienen. Dat wil zeggen dat je makkelijk tien jaar bezig bent, vooraleer je aan winst kan denken. Wijnbouw vraagt veel aandacht, tijd en investeringen en daar knelt soms het schoentje. Als je niet echt gepassioneerd bent door wijn, hou je het niet vol." 
GOB HaspengouwIn 2000 werd beslist dat Haspengouwse wijn geen tafelwijn meer is maar dat die volgens Europese normen beschouwd wordt als kwaliteitswijn. Een BOB met de naam GOB Haspengouw was een feit.
GOB Haspengouw (6/1/2000): Haspengouwse wijnen komen uit het grondgebied van de gemeenten Hasselt, Sint-Truiden, Herk-de-Stad, Herstappe tot de Nederlandse grens. De toegelaten druivensoorten zijn: Müller-Thurgau, Kerner, Siegerrebe, Pinot gris, Chardonnay, Riesling, Auxerrois, Pinot noir, Pinot blanc, Optima, Ortega, Dornfelder, Pinot meunier, Würzer en Bacchus. Maximale opbrengst: 55 hl/ha. Men mag gedeeltelijk ontzuren en chaptaliseren. Minimaal alcoholpercentage (na eventuele verrijking) in de fles: 9%. Maximaal alcoholpercentage: 13,5%. MaasvalleiBOB Maasvallei ?
Nu is het nog Vlaamse landwijn. Een 'appellation' Maasvallei wijn zou er moeten komen, maar dat is moeilijk te realiseren voor ‘maar’ één professionele wijnbouwer. Karel Henckens produceert op Domein Aldeneyck (2008) zo’n 18.000 flessen per jaar, hetgeen toch bijna het dubbele is van de hele AOC Chateau-Grillet, die maar 10.000 bedraagt en ook maar één producent is. Enkele kilometers verder in het Nederlandse Thorn is er echter een wijndomein met een vergelijkbare terroir. Het zou een perfecte mogelijkheid zijn om een grensoverschrijdende appellation voor het Maasvallei in het leven te roepen. Bovendien zijn er enkele nieuwe wijngaarden aangeplant en zijn er nog meer gepland. De VoerstreekDe Voerstreek is een prachtig gebied met wijngaarden op de zuidhellingen die men van ver kan zien liggen. (zie foto hierboven.) Niet alleen het landschap is mooi, ook de wijn die er gemaakt wordt is meer dan de moeite waard. Wie er een wandeling gaat maken moet als afsluiting beslist een flesje van Domein Pietershof bestellen.
|
 
|
Opleiding tot 'wijnboer'Opleiding wijnbouwer/wijnmaker bij Syntra (o.a.) in Hasselt.
Economisch leefbare wijnbouw is terug
Wijnbouw heeft inmiddels een plaats verworven in onze landen. De economische leefbaarheid van deze bedrijven is inmiddels aangetoond. Ook zijn er voldoende studies uit de ons omringende landen. Het opstarten van een wijndomein is echter een complexe stap die niet een-twee-drie gebeurt is. Men kan er voor kiezen om kleinschalig op te starten en zijn bedrijf gefaseerd om te schakelen of voor een meer rigoureuze grootschalige aanpak. Is wijnbouw interessant voor fruittelers? Voor fruittelers is wijnbouw een heel interessante optie. Zij beschikken over grond, machines en een heel goede kennis van gewasbescherming. Als dan de ligging en de soort grond ook nog eens geschikt zijn kan wijnbouw een heel interessante optie zijn. Enkele van de meest succesvolle wijnbouwers waren vroeger fruittelers of zijn dat nog steeds. Het is trouwens ook in het buitenland zo dat voor wijnbouw minder geschikte percelen veelal voor fruit worden gebruikt. Klimaatsverandering en de invloed op de wijnbouw Inmiddels is voldoende bewezen, en ook wel iedereen er van overtuigd, dat ons klimaat nu al heel geschikt is voor wijnbouw, en de komende jaren zal dit nog duidelijker worden. .  |
