Hageland

Wijnbouw in het Hageland

Terwijl veel delen van Vlaanderen nu pas ontdekken dat er bij hun vroeger ook al wijnbouw was, is men zich daar in het Hageland al heel lang van bewust. Er is veel historisch materiaal beschikbaar over de vroegere wijnbouw die in het schitterende Hagelandse landschap alom aanwezig was.
Het Hageland heeft een glooiend landschap met mooie zuid-hellingen gelegen op de flanken van de getuigenheuvels die rijk zijn aan ijzerzandsteen. Nadat Maurice Fol er de wijnbouw herintroduceerde kwamen er als maar meer nieuwe kleine wijngaarden bij. Echt wijnboeren kun je het meestal niet noemen. De meeste doen het als hobby of in bijberoep. Deze gepassioneerde wijngaardeniers/wijnmakers met hun wijngaarden maken de Hagelandse wijnbouw tot een heel charmante toeristische attractie. Iets wat de Provincie Vlaams-Brabant goed heeft begrepen. De provincie doet er dan ook veel aan om de wijnbouw te ondersteunen.

​PDF BOB Hagelandse wijn
Steenen Muur vzw, 
"Bezoekerscentrum van de Hagelandse wijn" in Wezemaal. Zij organiseren jaarlijks de Wezemaalse wijnfeesten. Het bezoekerscentrum geeft uitvoerige informatie over de Hagelandse wijnbouw. Een permanente tentoonstelling en een filmzaal met een prachtige informatieve film geeft een goed beeld van de wijnbouw in de regio.
DOX met een Muller-Thurgau die er mag zijn!

Het wijndorp Houwaart heeft er een nieuwe wijngaard bij.

In 2014 heeft de vzw Houwaartse wijngaard een nieuwe wijngaard aangelegd boven op de Houwaartse berg.  
Hagelandse wijnWijnbouw kan een economische speerpunt vormen. Wijnbouw kan een belangrijk element zijn bij de toeristische ontsluiting van een regio. In het Belgische Hageland hebben ze dat goed begrepen.

Leefdaels wijngaert

Er wordt een nieuwe wijngaard aangelegd in Boeslinter. Luc Colson legt er terug een wijngaard aan op een locatie waar in de 15e eeuw al een wijngaard was. meer.........
"Voor 7 Euro! Die zou ik direct kopen." Maarten van Laarhoven (culinair-/wijnjournalist Nederlands Limburg)
De Scherpen Heuvel

De Hagelandse wijnbouwers

Wanneer we naar de wijnbouw in Vlaanderen kijken zijn er in geen enkele wijnstreek zoveel wijnbouwers als in het Hageland. Ook is opvallend hoe uiteenlopend de wijnen zijn. Er zijn wijnbouwers die vol overtuiging voor hybriden kiezen en andere die dat juist niet doen. Maar er is geen enkel domein dat qua oppervlakte in de buurt komt van de grotere domeinen in Limburg of West Vlaanderen.
​Wijnbouwers in het Hageland
  • Wijnkelder Kluisberg: familiaal wijndomein op de Kluisberg, goed voor 12.000 stokken. Te bezoeken na afspraak. 
​
  • Molenbergher: relatief jonge wijngaard op de Molenberg. Ondanks de leeftijd van de ranken vielen de wijnen al enkele malen in de prijzen.
​
  • Wijndomein Hagegoud: wijndomein dat niet alleen gewone wijn maakt maar ook aardbeienwijn.
​
  • Ten Bunder: familiebedrijf met wijngaarden in Nieuwrode en wijnkelders in Aarschot. De wijnen worden op milieubewuste wijze geproduceerd. Te bezoeken na afspraak.

  • Domein Chartreuzenberg: “een uit de hand gelopen hobby”, zo noemt de wijnboer het zelf. Ook deze wijngaard bestaat uit resistente soorten, die niet chemisch behandeld moeten worden tegen ziekten. Te bezoeken na afspraak.
  • Kunst & Wijnhoeve Elzenbosch: wijndomein rond een mooie vierkantshoeve, op de zuiderhellingen van de Rijnrodeberg, 't Waanveld en de Kluisberg. De wijn wordt op ambachtelijk en milieuvriendelijke wijze gemaakt. Je kan het domein bezoeken na afspraak, liefst van 1 april tot 30 oktober. Elk etiket is versierd door een kunstenaar en op de hoeve zijn altijd kunstwerken te bewonderen.
  • Uylenbergher Wijnen: ook deze wijngaard is ontstaan als uit de hand gelopen hobby. Alles gebeurt op ambachtelijke wijze, van het plukken tot het rijpen en bottelen. Te bezoeken na afspraak.
​
  • Wijngaard Liemau: kleine wijngaard op de berg in Houwaart, het dorp dat bekend staat als wijndorp. De sterkte van dit wijndomein is volgens de uitbaters de kleinschaligheid, waardoor ze alles zelf onder controle kunnen houden en een uitstekende kwaliteit kunnen garanderen. Te bezoeken na telefonische afspraak.

  • De Scherpen Heuvel

  • Wijnkelder Soniën: familiebedrijf dat niet alleen wijndruiven teelt, maar ook tafeldruiven. Te bezoeken na afspraak.

Hagelandse wijnbouw staat voor grote uitdagingen

De Hagelandse wijnbouwers behoren tot de pioniers van onze wijnbouw. Zonder grote investeringen en met beperkte opleidingsmogelijkheden hebben zij de wijnbouw in het Hageland gevormd. Nu zien we dat de wijnbouw in andere delen van Vlaanderen vaak grote professionele domeinen heeft gekregen en het Hageland met een inhaalbeweging bezig is. Nieuwe wijnbouwers zoeken naar een professionelere manier van wijnbouw en nemen een voorbeeld aan domeinen als Kluisberg die al jaren zeer professioneel werken en een prachtig wijnbedrijf hebben uitgebouwd.

Twee stromingen

Hybriden wel of niet? Toen het Hageland als wijnstreek zijn wettelijke bescherming kreeg waren er wijnbouwers die hybriden hadden aangeplant. Omdat de Europese wijnwetgeving hybriden in kwaliteitswijn verbiedt, mogen deze wijn niet de herkomst 'Hagelandse wijn' dragen. Dit heeft in de afgelopen jaren al tot bitsige twisten geleid, hetgeen de ontwikkeling van de wijnbouw in de regio zeker geen goed heeft gedaan. Daarbij was er ook nog een ware 'heksenjacht' van het Federaal voedselagentschap op de inrichting van de wijnkelders. Kleinschalige wijnbouwers werden tot onevenredig zware investeringen veroordeeld en zagen het niet meer zitten. Anderen kozen voor de vlucht vooruit en investeerden voor de toekomst.

Druivenkeuze

Artikel 2 : Wijnstokrassen. (23.10.1997 — BELGISCH STAATSBLAD)
Voor de productie van Hagelandse Wijn mogen volgende wijnstokrassen worden gebruik :
 Müller- Thurgau;
 Optima;
 Ortega;
 Kerner;
 Siegerrebe;
 Pinot-gris;
 Chardonnay;
 Riesling;
 Auxerrois;
 Bacchus;
 Schönburger;
 Pinot-noir;
 Dornfelder;
 Limberger;
 Domina.

De lijst van het assortiment aangeplante wijnstokrassen kan door de Erkenningscommissie op voorstel van de betrokken wijnbouwers worden herzien.

Wetgeving en druivenkeuze

Foto
Helaas weten nog steeds weinig mensen waar het precies over gaat wanneer we over hybridedruiven spreken. En nog veel minder mensen weten wat de Europese wetgeving desbetreffend aan de lidstaten oplegt. Het is dusdanig moeilijk dat niet enkel wijnbouwers zich 'vergissen', maar ook de wetgever in België heeft wetten die strijdig zijn met de Europese wetgeving. Zo is bijvoorbeeld in de BOB Heuvelland de Johanniter, een hybride, toegelaten, hetgeen volledig in strijd is met de Europese regels. Inmiddels heeft Europa het toekennen van Beschermde Oorsprongs Benamingen volledig naar zich toe getrokken. Gelukkig zijn er meer en meer wijnbouwers die hun hybriden vervangen door klassieke wijndruiven die wel kwaliteit kunnen voortbrengen. Niet alleen uittrekken en opnieuw aanplanten is een optie, ook omenten is een mogelijkheid. Meer over hybrideproblematiek ..........................