Biodynamische wijnbouw

Met de steeds verdergaande industrialisering van de wijnbouw nemen chemische gewasbescherming en oenologische hulpstoffen een steeds belangrijkere plaats in. Aanvankelijk vooral in de 'nieuwe wereld' maar nu ook steeds meer in Europa nemen chemische sproeistoffen en aromatiserende industrieel gekweekte gisten de plaats van de natuur in. Dat daarop een reactie zou komen was voorspelbaar. Nu krijgen biologische wijnbouw en biodynamische wijnbouw steeds meer aanhangers. Veel van de beste wijnen in Europa worden nog zeer traditioneel gemaakt, maar dat dat ook in België en Nederland mogelijk zou zijn wordt nog steeds door velen in twijfel getrokken. Recente experimenten tonen aan dat het weldegelijk ook bij ons kan.

2021 Wijngoed De Vallei, eerste gecertificeerde biodynamische wijndomein van België

Experimenten in België

Van 2008 tot en met 2014 liep er een proef met spontane en natuurlijke gisting en het beperkt of niet gebruiken van sulfiet, alsook experimenten met natuurlijke gisting en appel-melkzuur-fermentatie. Het gebruik van enzymen, kweek-gisten en bacteriën is bij de biodynamische wijnbouw immers verboden. Sinds 2014 loopt er een proefproject rond de mogelijkheden voor biodynamische teelt van wijndruiven. 
Deze twee experimenten bewijzen dat er ook bij ons wel degelijk mogelijkheden zijn voor biodynamische wijnbouw. 

De man van de natuur

Natuurlijk prefereren boven chemisch.
Natuurlijke en spontane processen.
De natuur stimuleren.

De man van de wetenschap

Alles is chemie.
Gestuurde en gecontroleerde processen.
De natuur corrigeren.

Opzoekingen en advies

Naast de experimenten omvat het project onder meer bezoeken aan buitenlandse biodynamische wijnbouwers en de Franse afdeling van Demeter, de certificeringsinstantie voor biodynamische wijnbouw. 

Levenswijze, filosofie of voor de wijn

Als we het over biodynamische wijnbouw hebben ontkomen we niet aan de filosofie van Rudolf Steiner, de grondlegger van de biodynamische beweging. Er zijn nog altijd overtuigde 'volgelingen' en nog veel meer sceptici. De wetenschap kan nu eenmaal niet alles bewijzen of ontkrachten. Het staat in ieder geval als een paal boven water dat veel van de beste wijnen gemaakt worden volgens de principes van de biodynamische wijnbouw.

De 'natural way'

Biodynamische wijnbouw is veel meer dan 'biologische teelt en wat hocus-pocus'. Veel mensen doen lacherig over de invloed van de stand van de maan of het gebruik van koehoornpreperaten. Werkt het? Wie zal het weten. De wetenschap lijkt in ieder geval niet te kunnen bevestigen noch ontkennen. Laat dan de wijn maar overtuigen.

Test in 2012

In 2012 heb ik een experiment gedaan met biodynamische wijnbouw. In de wijngaard was biologische teelt hoe dan ook al toegepast, dus in 2012 werd ook de vinificatie volgens de 'spelregels' van de biodynamische wijnbouw gedaan. 

Ook in België?

Er zijn in België ook mensen die de principes van de biodynamie volgen en zelfs één in 2021 door Demeter gecertificeerd wijndomein, De Vallei. Het Heuvellandse wijndomein De Vallei werkt sinds haar start volgens de biodynamische principes.

Vereniging van organische wijnbouwers

Momenteel werken wij aan de oprichting van een vereniging van wijnbouwers die aan natuurlijke/biologische/organische wijnbouw doen. Geïnteresseerden kunnen zich melden.

Hoe ver kun je gaan?

"In 2015 heb ik één keer met koper gespoten, en in 2016 ga ik het helemaal zonder doen" zei mij een overtuigde wijnbouwer. In 2016 hoefde hij niet te oogsten. Een Oostenrijks onderzoek van 2016 zegt over 'bio': "Ohne Kupfer geht es nicht."