DEBAT Kracht van de verbeelding
( Ecologisch verantwoorde wijnbouw )
Ecologisch verantwoorde wijnbouw
( Ecologisch verantwoorde wijnbouw )
Ecologisch verantwoorde wijnbouw
Zaterdag 9 mei 2009 heb ik deelgenomen aan een debat van Groen over onder meer de ‘groene economie’. Omdat ik in het verleden reeds vaker over dit onderwerp had gediscussieerd met een vriend die lid is van groen, die mijn visie als ondernemer wel interessant vond, werd ik voor het debat uitgenodigd. Een kans om mijn visie op het Europese landbouwbeleid te geven.
Dat wij in Europa, en België in het bijzonder, de strengste regelgeving kennen voor wat het gebruik van sproeistoffen betreft is algemeen geweten. Ecologisten denken dat regelgeving per definitie in conflict is met de belangen van de teler/ondernemer. Dit is echter niet juist, en het gevolg van een onvoldoende begrip van de standpunten van de ondernemer.
Dat wij in Europa, en België in het bijzonder, de strengste regelgeving kennen voor wat het gebruik van sproeistoffen betreft is algemeen geweten. Ecologisten denken dat regelgeving per definitie in conflict is met de belangen van de teler/ondernemer. Dit is echter niet juist, en het gevolg van een onvoldoende begrip van de standpunten van de ondernemer.
Het gebruik van agressieve sproeistoffen is goedkoop. Twee keer per jaar alles kapot sproeien is nu eenmaal veel goedkoper dan alle tien dagen schoffelen. Onze regelgeving stelt de hoogst denkbare eisen, hetgeen niet alleen de kwaliteit van de producten (zeker bij wijn) rechtstreeks ten goede komt, maar ook onrechtstreeks is het beter. Een boomgaard of wijngaard waarin de bodem niet ‘dood’ is gespoten en waar een ecologisch evenwicht heerst is op den duur bevorderlijk voor de kwaliteit die men produceert. Het enige nadeel is dat het allemaal kostprijsverhogend werkt.
· Arbeidsintensiever
· Duurder qua aankoop van grond- en hulpstoffen
· Duurder in productie c.q. verwerking
We hebben in Europa een streng gereglementeerd systeem dat enkel op onze eigen productie slaat. Voor hetgeen wij invoeren gelden al deze normen niet. Dit is een dubbele moraal net als “slavernij mag niet maar we kopen wel de met slaven goedkoop geproduceerde artikelen” dat zou zijn.
Een groene economie, zeker groene landbouw, kan enkel wanneer men een mondiale aanpak van de regels heeft. Men zal voor de Europese consumptie enkel producten moeten toelaten die onder dezelfde productievoorraden werden geproduceerd.
En dan is er nog de volksgezondheid die volledig voorbij gaat aan de gezondheidsaspecten. Belgische wijn en fruit behoren absoluut tot de gezondste in de wereld. Fruit en wijn die vaak van de andere kant van de planeet hier naartoe komt aan spotprijzen die mogelijk zijn doordat men een teelt mag toepassen die in Europa absoluut verboden zou zijn. Dat dit fruit en wijn residuen bevat van sproeistoffen die vaak ernstige gezondheidsrisico’s inhouden is wel geweten, maar men onderneemt geen enkel initiatief om onderzoek, informatie, etiketteringverplichtingen of invoerverboden te realiseren. Zo heeft de Europese wijnboer zware concurrentie van milieuonvriendelijk geproduceerde ongezonde wijnen uit ‘Nieuwe Wijnlanden’.
Vrije markt economie / Gemengde economie / Gelijkheid
Veelal is de vrije keuze van de markt de goedkoopste keuze. Dit is echter alleen maar zo omdat de milieukost niet wordt doorgerekend in de kostprijs. Men kan stellen dat materialisme en gemakzucht van de mens hierbij aan de basis liggen, maar wellicht ook veel onwetendheid. Wie weet dat veel goedkope ‘wereldwijn’ kankerverwekkende stoffen bevat die niet op het etiket hoeven te staan omdat het geen toevoegingen zijn. Wie weet dat overmatig gebruik van bepaalde kunstmest in de wijnbouw, in de wijn een verbinding met de alcohol aan gaat die kankerverwekkend is?
Dankzij meer milieubewustzijn is de groene beweging opgekomen. De facto kennen wij nu een beleid dat veelal nationaal of hooguit Europees is. Mondiaal is het vrijwel niet bestaand. Eigen producenten verplichten milieuvriendelijker te produceren is economisch belastend tenzij men de eigen markt enkel toegankelijk maakt voor producten die onder dezelfde voorwaarden werden geproduceerd. Wat op micro-economisch vlak het individuele handelen ten opzichte van de maatschappelijke mening is vertaalt zich hier in het ‘opleggen van strenge eisen aan eigen producenten’ maar het ‘wel toelaten wat op milieuonvriendelijke wijze elders werd geproduceerd’.
Pesticiden in wijn; Alle gangbare wijnen bevatten een tot tien pesticiden. Dat blijkt uit een analyse van wijnen door het Pesticide Action Network Europe. Er bestaan geen wettelijke normen voor de aanwezigheid van residu’s van pesticiden in wijn en men moet dus terugvallen op de normen die gelden voor druiven. Volksgezondheid; Test-aankoop onderzoekt nu of er sprake is van een risico voor de volksgezondheid bij redelijke consumptie van wijn en stelt zich ook de vraag of de inzet van al die chemische middelen wel noodzakelijk is en of het niet met minder of zonder kan. Natuurlijke wijn(*). Tenslotte wordt gepleit voor het vastleggen van normen voor de aanwezigheid van pesticiden in wijn.
· Arbeidsintensiever
· Duurder qua aankoop van grond- en hulpstoffen
· Duurder in productie c.q. verwerking
We hebben in Europa een streng gereglementeerd systeem dat enkel op onze eigen productie slaat. Voor hetgeen wij invoeren gelden al deze normen niet. Dit is een dubbele moraal net als “slavernij mag niet maar we kopen wel de met slaven goedkoop geproduceerde artikelen” dat zou zijn.
Een groene economie, zeker groene landbouw, kan enkel wanneer men een mondiale aanpak van de regels heeft. Men zal voor de Europese consumptie enkel producten moeten toelaten die onder dezelfde productievoorraden werden geproduceerd.
En dan is er nog de volksgezondheid die volledig voorbij gaat aan de gezondheidsaspecten. Belgische wijn en fruit behoren absoluut tot de gezondste in de wereld. Fruit en wijn die vaak van de andere kant van de planeet hier naartoe komt aan spotprijzen die mogelijk zijn doordat men een teelt mag toepassen die in Europa absoluut verboden zou zijn. Dat dit fruit en wijn residuen bevat van sproeistoffen die vaak ernstige gezondheidsrisico’s inhouden is wel geweten, maar men onderneemt geen enkel initiatief om onderzoek, informatie, etiketteringverplichtingen of invoerverboden te realiseren. Zo heeft de Europese wijnboer zware concurrentie van milieuonvriendelijk geproduceerde ongezonde wijnen uit ‘Nieuwe Wijnlanden’.
Vrije markt economie / Gemengde economie / Gelijkheid
Veelal is de vrije keuze van de markt de goedkoopste keuze. Dit is echter alleen maar zo omdat de milieukost niet wordt doorgerekend in de kostprijs. Men kan stellen dat materialisme en gemakzucht van de mens hierbij aan de basis liggen, maar wellicht ook veel onwetendheid. Wie weet dat veel goedkope ‘wereldwijn’ kankerverwekkende stoffen bevat die niet op het etiket hoeven te staan omdat het geen toevoegingen zijn. Wie weet dat overmatig gebruik van bepaalde kunstmest in de wijnbouw, in de wijn een verbinding met de alcohol aan gaat die kankerverwekkend is?
Dankzij meer milieubewustzijn is de groene beweging opgekomen. De facto kennen wij nu een beleid dat veelal nationaal of hooguit Europees is. Mondiaal is het vrijwel niet bestaand. Eigen producenten verplichten milieuvriendelijker te produceren is economisch belastend tenzij men de eigen markt enkel toegankelijk maakt voor producten die onder dezelfde voorwaarden werden geproduceerd. Wat op micro-economisch vlak het individuele handelen ten opzichte van de maatschappelijke mening is vertaalt zich hier in het ‘opleggen van strenge eisen aan eigen producenten’ maar het ‘wel toelaten wat op milieuonvriendelijke wijze elders werd geproduceerd’.
Pesticiden in wijn; Alle gangbare wijnen bevatten een tot tien pesticiden. Dat blijkt uit een analyse van wijnen door het Pesticide Action Network Europe. Er bestaan geen wettelijke normen voor de aanwezigheid van residu’s van pesticiden in wijn en men moet dus terugvallen op de normen die gelden voor druiven. Volksgezondheid; Test-aankoop onderzoekt nu of er sprake is van een risico voor de volksgezondheid bij redelijke consumptie van wijn en stelt zich ook de vraag of de inzet van al die chemische middelen wel noodzakelijk is en of het niet met minder of zonder kan. Natuurlijke wijn(*). Tenslotte wordt gepleit voor het vastleggen van normen voor de aanwezigheid van pesticiden in wijn.
Strenge regels voor de Europese wijnbouw hoeven geen probleem te zijn zolang ze geen oneerlijke concurrentie veroorzaken. Groen moet de eerst vragende zijn om er voor zorgen dat alle partijen in Europa bij de WHO-onderhandelingen gerechtvaardigde invoer-criteria gaat hanteren. De EU wil graag ecologisch verantwoord handelen? Maar dan moet zij wel eerlijk zijn naar haar eigen producenten toe. “Nieuwe wereldwijn moet aan dezelfde voorwaarden voldoen als Europese wijn! Daarvoor is controle op de residuen in de wijn een voorwaarde voor wijn uit landen waar in Europe verboden sproeistoffen zijn toegelaten c.q. veelvuldig worden gebruikt.”
___________________________________________________________
(*)Natuurlijke wijn: Natuurlijke wijnen zijn geen neologisme voor bio-wijnen, zoals sommige mensen misschien denken. Het zijn wijnen die men op natuurlijke wijze ‘zichzelf’ laat zijn. Men grijpt niet in in het groeiproces van de druiven, noch tijdens het vinificatieproces. Dat betekent: geen exogene gisten, geen klaring, geen filtering, geen toevoeging van sulfiet, geen smaak- of kleurstoffen, geen nieuwe barriques om houtaroma toe te voegen, maar wel (gebruikte) vaten met het oog op micro-oxygenering.
