Agrobacterium tumefaciens

"Tume-faciens" is Latijn voor "tumor-makend" en daarmee is het meest kenmerkende van deze bacterie-infectie al onmiddellijk duidelijk. Ook de naam Agrobacterium vitis is in gebruik. Duits Mauke. De kankergezwellen, ook kroongallen genoemd, komen bij jonge stokken na strenge winters geregeld voor. Hoewel kleinere infecties hoger op de plant nog wel eens kunnen vergroeien is het voor jonge stokken veelal desastreus.

Preventief

Er bestaat geen enkel middel tegen, enkel preventie. De belangrijkste preventieve maatregelen zijn deze waarbij men, zeker de jonge stokken, tegen vorstschade beschermt. Het aanaarden van de ent is dan ook in de eerste jaren aan te raden.
  • Stokken tegen vorstschade beschermen (voorjaarsvorst in het bijzonder)
  • Vorstgevoelige locaties mijden.
  • Vorstgevoeligheid bij plantgoed-keuze mee betrekken.
  • Geen te sterke bemesting (slecht verhouten).
  • Van aangetaste stokken geen entmateriaal gebruiken.
  • Aangetaste, gestorven stokken uit de wijngaard verwijderen. 
  • In jonge aanplant aangetaste stokken vervangen.
  • Virusvrij plantgoed gebruiken (is meestal ook vrij van bacteriën). Het is momenteel nog niet mogelijk om gegarandeerd Agrobacterium-vrij plantgoed te garanderen. Ook de onderzoeks- en testmogelijkheden zijn heel erg beperkt. 
  • Beschadigingen van de stam vermijden.

Behandeling van plantmateriaal
  • Onveilig waardevol plantgoed kan middels een heetwaterbehandeling 'veilig' gemaakt worden door in-activering van de eventueel aanwezige bacteriën. 

Preventie bij de aanleg

Het is zaak om de juiste manier van aanplant en snoei te kiezen. Eigenlijk is zelf hier 'kiezen' het verkeerde woord. De 'Duitse' manier geeft een mindere kwaliteit en de Franse een groter risico op vorstschade. Wij hebben in ons klimaat voor het maken van de beste kwaliteit een aangepaste snoei nodig. Ik heb de afgelopen jaren deze aangepaste manier verder geperfectioneerd en in verschillende wijngaarden ervaring mee opgedaan. Nu presenteer ik deze aanleg en snoeivorm in de vorm van een lezing met volledige onderbouwing door feiten en wetenschappelijke studies. 

UGent

In de biologie is Agrobacterium tumefaciens de natuurlijke drager van het Ti-plasmide, dat autonome kankergezwellen (kroongallen) bij geïnfecteerde planten veroorzaakt (ookwel: Kroongalziekte). Deze bacterie en zijn plasmide werden aan de UGent intensief bestudeerd door de professoren Marc Van Montagu en Jozef Schell, resulterend in het biotechnologisch gebruik van de gen-inbrengende eigenschappen.